De ambitie van dit plan is een nieuwe groene buurt te creëren voor stedelijk georiënteerde gezinnen met én zonder kinderen, voor vitale ouderen en empty nesters uit Gouda en omgeving. Het wonen in de wijk Lombok is klimaatadaptief wonen in het groen, maar ook wonen op een de plek die verbindt met het spoor, verbindt met het centrum van de stad en die verbindt met het Van Bergen IJzendoorn park. Doordat alle woningen georiënteerd zijn op een centrale groene ruimte, wordt er gestimuleerd elkaar te ontmoeten en elkaar te helpen. De verschillende woningtypes zorgen voor een veilige, duurzame en sociale community van (nieuwe) Gouwenaars. We werkten samen met Copijn landschapsarchitecten.
Het Lombokterrein vindt zijn oorsprong bij de aanleg van het spoor en het station in de tweede helft van de 19e eeuw. De orthogonale aanleg en de heersende ontginningsstructuur is te herkennen als een rechthoekig vlak in de schuine polderlijnen. De aanleg voegde op deze plek een nieuwe laag toe aan het polderlandschap van Gouda. In de huidige situatie is polderverkaveling nog beperkt beleefbaar in het zuidwestelijk gelegen gebied met de Winterdijk en een aantal poldersloten.
Met de aanleg van de parkbuurt rond het Van Bergen IJzendoornpark heeft deze ontginning plaats gemaakt voor een landschappelijke aanleg voortkomende uit de Landschapstijl en andere vormen van natuurillusie. De entree was vanaf het station in de vorm van een imposante poort zodat via een parkweg het park met uitgekiende doorzichten over land en water uitrolde voor koets en wandelaar. Het spooremplacement stond daar los van en in het plan is duidelijk de afplanting zichtbaar.
De huidige vorm van het gebied komt voort uit een aantal zaken in de functionele verandering van het emplacement. Allereerst zijn een soort bassins op de kaart zichtbaar die later ingevuld zijn met het zand van de verbrede spoordijk. Het emplacement liep voorheen via meerdere spoorlijnen naar een kopblok bij het oostelijk gelegen oorspronkelijke stationsgebouw. Dit was een open verbinding met entree vanaf het stationsplein. Bij de bouw van het nieuwe station en later het Gouwespoor gebouw is de huidig afmeting en afgesloten ligging van het terrein ontstaan.
De afbuiging van het spoor aan de westzijde bepaalde de ligging van het zandpakket, wat de lager gelegen zuidwest hoek verklaart. Dit verschil in hoogte binnen de contour is daarmee landschappelijk gezien een essentieel element.
Het planconcept verenigt het beste van twee werelden: de treinsporen en het park. De basis van het gebied ligt in het rangeren, de dynamiek van snelheden en verknoping van lange lijnen. Als schuivende panelen ontvouwt de stedenbouwkundige structuur een groene openbare ruimte. Aan de spoorzijde is dit noodzakelijk wat harder vanwege de hinder die het treinverkeer met zich meebrengt met openingen die zicht geven op het groene hart hart; aan de zuidzijde is deze zachter en groen met hier en daar zicht op de stedenbouwkundige contour. Vanaf de perrons van Gouda CS openen de bouwblokken het zicht op het park terwijl de voor langs schuivende begroeide schermen het geluid buiten houden. In het gebied komt een verschuiving voor. De associatie met spoorwissels is gauw gemaakt en biedt inspiratie voor de landschappelijke inrichting. De schuine lijn komt voort uit de historische onderlaag van het emplacement en volgt het reliëf van het terrein en zet daarmee het verschil met het lagere zuidwestelijke deel aan.
.gif)
Deze wijk in Gouda wordt een buurt met verschillende typen woningen voor een diverse doelgroep. Het is een kleine buurt met 58 woningen die kan gaan werken als een echte community. De doelgroep bestaat uit hoger opgeleiden, die meer te besteden hebben. In diverse levensfases: ouderen, gezinnen met kinderen en starters. Het is een buurt waar oud en jong elkaar treffen en wellicht een oogje in het zeil houden. Om dit te stimuleren komen de typologieën naast elkaar voor. Architectuur en stedenbouw zijn samen ontworpen, en dat biedt de kans om van bebouwing en groen een heel bijzonder ensemble te maken. De wens voor een divers woonmilieu heeft geresulteerd in een verschillende typologieën die naast elkaar voorkomen. De architectuur wordt ontworpen in één hand waarbij er is gekozen voor samenhang in materialisering, herkenbare en terugkerende details. Deze worden echter steeds op een andere manier toegepast, zodat de kwaliteiten van de verschillende typen woningen en gebouwen goed naar voren komen.
Alle woningen hebben een buitenruimte, deze is echter in vergelijking met woningen aan de rand van de stad minder groot. Men krijgt er echter een prachtige parkruimte voor in de plaats. Voor de herkenbaarheid van het gebied worden de entrees met op het ‘spoor’ geïnspireerde elementen aangezet. De verblijfsplekken in het groene hart verwijzen naar het vroegere rangeerterrein. Het centrale 'perron' bestaat uit een lange bank of zittrap die uitzicht biedt over de ruimte en in het hoogteverschil is opgenomen. In het park wordt het ‘geoogste’ materiaal op verschillende nader uit te werken plekken ingezet, waarbij de gedachte is railelementen, spoorbielzen, kinderkoppen en stelconplaten terugkomen in het de vloer van het park.
In onderstaande video lichten ontwikkelingsmanager Debby van der Werf van Blauwhoed en SVP architect Jan Hoedemaker toe hoe het ontwerp tot stand is gekomen.
