De Trappenberg is een complex waar al ruim een eeuw functies gericht op zorg zijn gevestigd. Van een sanatorium tot meest recent een revalidatiecentrum. SVP maakte het integrale masterplan voor het toekomstige woonzorglandgoed De Trappenberg, in samenwerking met B+O Architecten, TenBrasWestinga en Adviesbureau Haver Droeze, in opdracht van Waterland Real Estate en Amvest. Het terrein wordt een fijn en veilig thuis voor ouderen, omringd door goede zorg.
Met een witte gevel en rode daken zit het hoofdgebouw, het voormalig sanatorium, in het collectief geheugen en daar zal het ook blijven. De latere aanbouw aan de achterkant van het hoofdgebouw blijft tijdens de renovatie niet bewaard. Het voormalige hoofdgebouw van het sanatorium is, samen met het paviljoen voor short-stay opvang ten noorden van het hoofdgebouw, onderdeel van het cluster waar ook de zorg- en welzijnsvoorzieningen zijn ondergebracht. Het hoofdgebouw is het meest openbare gebouw met daarin het restaurant met het terras aan de door de vleugels omarmde centrale voorruimte.
Alle nieuwe gebouwen hebben eenzelfde volumeopbouw en samenhang in materialen zodat de gebouwen voelen als één familie. De bebouwing is alzijdig, dus dit betekent geen achterkant met galerijen, maar woon- en buitenruimtes aan alle kanten. Aan de buitenrand zijn de menselijke maat en aansluiten bij het landschap leidend, aan de binnenzijde van het plangebied staan de omarming van de tuinkamer en privacy voor bewoners centraal.
De Trappenberg is historisch een bijzondere plek omdat het terrein deel uitmaakt van het 18e eeuwse landgoed Crayloo. De kwaliteit van het gebied wordt bepaald door de waardevolle bos- en heidegebieden rondom de locatie.
Dit landschappelijke karakter met hoogteverschillen, de bestaande groenstructuur en de aanwezige waardevolle bomen wordt de basis van het woonzorglandgoed. De bijzondere plekken binnen het terrein worden verbonden met de bijzondere plekken en routes buiten het terrein. Fysiek via wandelpaden en ruimtelijk met zichtlijnen. Op deze manier wordt het woonzorglandgoed onderdeel van het landschappelijk en recreatief netwerk in de omgeving.
In het ruimtelijk plan zijn de wenselijke gradaties van avontuurlijk naar geborgen gekoppeld aan de hoofdstructuur van het gebied: de gradaties van natuurlijk (ruig, open) landschap naar cultuurlijk (tuin/terras, besloten). De opzet in drie clusters van meerdere gebouwen die vrij liggen in het natuurlijke landschap is hierop gebaseerd. De gebouwen in een cluster vormen samen een omsloten en geborgen ruimte. Dit zijn de gecultiveerde tuinkamers in het landschap.
De aanwezigheid van het landschap is een belangrijke kwaliteit voor het gevoel van vrijheid en onafhankelijkheid. Het biedt alle mogelijkheden voor actieve ontspanning en voor het genieten van wat de natuur brengt. Maar bij het woonzorglandgoed speelt ook geborgenheid een grote rol. Mensen moeten zich veilig en verbonden voelen en echt thuis kunnen zijn. Het vormgeven aan deze twee uitersten vormt de kern van het ruimtelijk concept voor De Trappenberg.
De drie woonclusters liggen rondom een groen ‘hart’; een kleine heuvel in het terrein. Hier stond in de tijd van het landgoed een prieeltje en dit wordt ook in het woonzorglandgoed een rust- en uitkijkpunt. Het groene hart vormt de schakel tussen de clusters, maar ook een schakel in de landschapslijn van oost naar west: van Tafelbergheide, voorruimte van het hoofdgebouw, naar groene hart en de Trapjesberg in het bos.
Met een beperkt aantal buren deelt men een gebouw, met vier of vijf gebouwen deelt men de tuinkamer; het binnengebied van een cluster gebouwen met ruimte om elkaar te ontmoeten. Gezamenlijk delen de bewoners hier ook de parkeervoorzieningen. Verder kunnen alle bewoners gebruik maken van de voorzieningen in het hoofdgebouw en de 7 hectare park van het landgoed.
Ondanks de hoogteverschillen in het terrein worden alle nieuwe gebouwen vrijwel op hetzelfde peil gerealiseerd. De parkeervoorziening in de twee tuinkamers wordt verdiept aangelegd en aangekleed met bomen, struiken en/of pergola’s om de auto’s zoveel mogelijk aan het zicht te onttrekken. Verdeeld over het terrein en beschut achter hagen worden de overige parkeerplaatsen voor bewoners, personeel en bezoekers op een open en groene bestrating gerealiseerd. In het bos wordt geen parkeren toegevoegd.
