Circa 11,5 hectare braakliggend terrein bij het station van Harderwijk wordt ontwikkeld tot een nieuw stuk stad met autovrij wonen, verschillende scholen, kantoren en voorzieningen. Het gebied krijgt een groen, duurzaam, hoogstedelijk karakter en wordt de schakel tussen het station en het historisch centrum. Met de centraal gelegen Challengeboulevard als verbindende loper wordt de stationsomgeving het nieuwe moderne visitekaartje van de stad.
De nieuwe stationsomgeving is niet alleen een nieuw centrumgebied van Harderwijk, maar wordt ook het dynamische hart van de regio. Zo wil Landstede VMBO en MBO haar hoofdlocatie versterken door het renoveren en uitbreiden van het scholencluster naar maar liefst circa 23.000 m2. Met de Challengeboulevard wordt een ontmoetingsplek gecreëerd voor leerlingen én bedrijven en wordt leren en werken zichtbaar gemaakt midden in de stad.
Harderwijk zet meer en meer in op verblijven en ontmoeten: de fietser en voetganger staan op de eerste plek bij het ontwerp van het gebied. De automobilist is in de toekomst steeds meer te gast in het centrum. Door het realiseren van de Challengeboulevard komt er een aantrekkelijke route voor voetgangers van het station naar de binnenstad. De Challengeboulevard zorgt ervoor dat belangrijke voorzieningen zoals het ziekenhuis Sint Jansdal deel gaan uitmaken van de stad en door de route ruimtelijk en functioneel worden verbonden.
Het nieuwe stadsdeel krijgt een hoogstedelijk karakter maar is ook heel groen. Door zijn directe ligging aan het station wordt de wijk autovrij, wordt verharding beperkt en kan de groen-blauwe dooradering van de aangrenzende buurten worden gecontinueerd in de wijk. Met de stedelijke functiemix, de nieuwe kijk op mobiliteit, aandacht voor natuur in de stad en een moderne look en feel wordt een leefmilieu toegevoegd aan Harderwijk wat er nog niet is. Het wordt het moderne visitekaartje van de stad, complementair aan de historische binnenstad.
In de nieuwe stedelijke woonomgeving met circa 1.100 woningen wordt gewoond rondom een parkzone. De parkzone bestaat uit een aaneenschakeling van kleinere en grotere verschillende groene ruimtes die in karakter van natuurlijk aan de rand naar meer gecultiveerd en stedelijk bij het station verkleuren. Een tweede, helemaal nieuwe en groene verbinding dus, die voor bewoners van de omringende wijken in de toekomst niet alleen de snelste maar ook de aantrekkelijkste route naar het station is.
De ruimtelijke structuur is geïnspireerd op Engelse collegetowns. In deze structuur zijn bebouwing en groen op een compacte manier gecombineerd: ze zijn stedelijk en landschappelijk tegelijkertijd. Het stelsel van aan elkaar geschakelde hoven, parken en pleintjes is verbonden via poorten of stegen. Verrassing ligt altijd om de hoek.
Colleges worden gekenmerkt door contrasten in beleving: klein en groot, verhard en groen of informeel en formeel. Ook het historisch centrum van Harderwijk heeft deze kwaliteiten. Voor de hoven in Nieuw Weiburg is goed gekeken naar de maat en schaal van de Harderwijkse pleinen en parken. Zo past het Muntplein in de eerste hof van de route en staat het Hortuspark model voor de centrale parkruimte.
Het ruimtelijk concept van het Westeinde is gebaseerd op belangrijke principes die zorgen voor een harmonieuze en doordachte omgeving. Verankering staat centraal, waarbij het plan naadloos aansluit op aangrenzende gebieden. Het Westeinde fungeert als knooppunt met de Challenge Boulevard richting het centrum en ruimte voor onderwijs en bedrijvigheid en de 'groene drager' als autovrije verbinding naar verschillende wijken.
Andere principes zijn het creëren van unieke 'randen', dynamiek en oriëntatie door hoogteopbouw en accenten, en ontwikkeling in 'kwadranten' met geleidelijke dichtheidsovergang. Hoven rondom groene plekken zorgen voor geluidsarme binnenruimtes en verrijken het fijnmazige netwerk. Het doel is een leefbaar en plezierig stedelijk gebied waar functies samenkomen en harmonieus opgaan in de omgeving.
Er liggen stevige ambities op het gebied van verdichting met betaalbare woningen, extra regionale voorzieningen. Daarnaast zijn een klimaatadaptief ontwerp, biodiversiteit en een goed energieconcept ook belangrijk. Een complexe opgave dus, waar wij met liefde onze tanden in hebben gezet. Onze visie en de principes voor dit nieuwe gebied worden vastgelegd in een Nota van Uitgangspunten die SVP in opdracht van Gemeente Harderwijk en ontwikkelaars BPD en Veldboom als kader voor de ontwikkeling heeft opgesteld.
Het nieuwe Landstede, naar ontwerp van Ector Hoogstad, wordt als eerste gerealiseerd. Voor de hoogstedelijke woonbuurt Nieuw Weiburg met een mix van woningen, een mobiliteitshub en verschillende maatschappelijke en commerciële voorzieningen zal SVP de komende periode de visie uitwerken in een masterplan.
Als start van het proces hebben wij samen met de gemeente en ontwikkelaars Veldboom en BPD de kernwaarden voor het gebied bepaald. Hiervoor zetten we onder andere onze pressurecooker-sessies in waarin de opgave en de ambitie voor deze locatie vanuit verschillende invalshoeken is verkend. De kernwaarden hebben we tijdens corona met geïnteresseerden besproken op de Weiburgmarkt: een infoavond in een tentje op de locatie besproken. Ook bij het online stadsgesprek dat door de gemeente is georganiseerd en tijdens bijeenkomsten met de klankbordgroep hebben we reacties gepeild en meegenomen in de planvorming. Deze verschillende momenten hebben input opgeleverd voor de uitgangspunten.
Het doel voor Nieuw Weiburg is dat gehele plangebied energieneutraal wordt ontwikkeld. Alle gebouwen voldoen naast het wettelijk minimum van de BENG-norm (Bijna Energie Neutraal Gebouw) ook aan de ENG-norm (energieneutraal gebouw). Dit wil zeggen dat zowel het gebouw- als gebruikersgebonden energiegebruik op plangebiedniveau CO2-neutraal wordt ontwikkeld. Aanvullende ambitie is om de CO2 uitstoot veroorzaakt door mobiliteit ook binnen het plangebied te compenseren. Daar moet nog aanvullend onderzoek naar worden gedaan.
Nieuw Weiburg leent zich goed voor een warmte/koudevoorziening met kansen voor koppeling met het St. Jansdal ziekenhuis en de wijk Stromenwaard en/of Nachthok. Uitwisseling van warmte en koudevraag versus productie in relatie tot utiliteit en woningen zijn kansrijk om een duurzaam én comfortabel woon- en werkmilieu te creëren. Op basis van een door Witteveen en Bos uitgevoerd haalbaarheidsonderzoek is gekozen voor de ontwikkeling van een Smart Thermisch Grid (STG) voor de woningbouw. Echte energieneutraliteit wordt bereikt door de ontwikkeling van een Smart Elektrisch Grid (SEG: geïntegreerd zon-PV, ecologische accu’s, waterstof, gekoppeld aan elektrisch rijden). De haalbaarheid van deze doelstelling worden later onderzocht.